Zekerheid of niet?

24 oktober 2017

Het gaat goed met beleggingsrendementen van pensioenfondsen. Over 2016 wisten pensioenfondsen hun bezittingen met gemiddeld circa 9% te verhogen. Uw pensioenfonds deed het met 10,6% nog iets beter. Ook 2017 ziet er met een beleggingsrendement van 2% tot nu toe goed uit.

Toch was in de krant te lezen dat de problemen voor pensioenfondsen niet voorbij zijn. Pensioenkortingen dreigen voor een aantal fondsen. Niet voor uw fonds, maar een pensioenverhoging van 10,6% zal er ook voor u waarschijnlijk niet inzitten. De vraag is hoe ik aan u als deelnemer kan uitleggen dat ons fonds zulke mooie rendementen maakt en er dan toch niet heel rooskleurig voorstaat.  

De basisreden hiervoor is dat we gekozen hebben voor een grote zekerheid om pensioenen in de toekomst te kunnen uitkeren. Deze zekerheid is zelfs zo groot, dat er voor gekozen is om pensioenen op dit moment te korten of niet te verhogen. Om er voor te zorgen dat het pensioen in de toekomst voldoende is gegarandeerd.

Fondsen hebben nog nooit zoveel moeten reserveren

Hoe werkt dat dan? Een pensioenfonds reserveert voor alle opgebouwde pensioenen, voor jong en oud. Ook voor de 25-jarige wordt dus al gereserveerd, al denkt betrokkene vaak zelf dat de pensioenpot te zijner tijd leeg zal zijn. Hoeveel we moeten reserveren, hangt af van het ingeschatte beleggingsrendement.

Pensioenfondsen mogen dit niet zelf kiezen, maar moeten van de wetgever rekenen met een rendement dat ze met grote zekerheid kunnen behalen. Ongeveer gelijk aan het rendement op staatsleningen. En dat is nu historisch laag. Neem het rendement op uw spaarrekening, tel er nog een procentje bij op, en u komt uit op de 1,5% rente waar pensioenfondsen mee moeten rekenen. In de praktijk moeten pensioenfondsen dan een groot deel van alle uitkeringen nu al gefinancierd hebben, van het ingerekend rendement zal het immers niet komen! Fondsen hebben enerzijds nog nooit zoveel geld in kas gehad, door mooie beleggingsresultaten. Maar anderzijds ook nog nooit zoveel moeten reserveren, door de lage rente. En dus nog weinig kunnen uitdelen of soms zelfs moeten korten. Snapt u het nog?

Mogelijke oplossingen

De oplossing lijkt simpel. Laten we rente maar wat omhoog doen, dan hoeven we minder te reserveren en kunnen we weer indexeren. De 50-Plus stemmers zullen dit allen toejuichen. Maar dan wordt ook toekomstig pensioen onzekerder. Want als we in werkelijkheid minder halen dan de genoemde 1,5% is straks echt de pot leeg. En inderdaad is 1,5% historisch laag, maar niemand kan garanderen dat we op termijn méér dan dit rendement gaan halen. De keuze is dan voor een onzekerder, nu wat hoger pensioen (hogere rente) of een zekerder lager pensioen (huidige rente). De politiek gewenste keuze voor een zekerder en hoger pensioen is dus echt een sprookje, zoals u nu kunt duiden.

En uiteindelijk wordt uw pensioen bepaald door de werkelijk behaalde rendementen, de reserveringen ten spijt. Dus nog een paar jaartjes van 10% beleggingsrendement en we gaan het pas echt merken in onze pensioenuitkering. 

Marc Heemskerk
Actuaris van het POB

Wat vindt u? 

Reageer via het feedbackformulier. Klik op de knop ‘Geef uw feedback’ rechtsonder op deze pagina. Uw reactie kan worden gepubliceerd.

G. Kouseband
Naar mijn mening wordt te gemakkelijk gekozen voor (nog meer) zekerheid. De mensen die pensioen ontvangen hebben er al jaren geen cent bijgekregen maar het leven wordt wel steeds duurder. Dit is echt niet meer te verkopen en ik ben hier zeer ontevreden over.

Marc Heemskerk
De wetgever heeft gekozen voor de huidige zekerheidsnorm. Ongetwijfeld wordt het hiermee niet iedereen naar de zin gemaakt, maar daar hebben we verkiezingen voor.

Saskia Burgel  
Goede informatie! En ik hoop het ‘uiteindelijk’ uit de laatste alinea nog te beleven! Ga kijken of ik deze informatie kan opslaan om het er nog eens met anderen over te kunnen hebben.

Marc Heemskerk
Hartelijk bedankt voor uw reactie!

Elly Cuijpers
Wat ik hier van vind: ik heb iedere maand bijna €300,00 van mijn eigen salaris ingelegd. Daarmee wil ik zeggen dat dit mijn geld is. Hiervoor heb ik wellicht dingen moeten laten, terwijl een ander zich niet druk heeft gemaakt om een pensioen of spaargeld opbouwen. IK heb hier vanaf mijn 23ste tot nu toe fulltime voor gewerkt. Nee: dit vind ik profiteren van andermans geld. Als ik dit zelf had kunnen sparen, had ik nu een reserve van €100.000 en dat wordt me ontnomen. Daarnaast heeft u ook nog eens de pensioenleeftijd verhoogd. Mensen die eerder dan 67 jaar de AOW-leeftijd bereiken, moeten het gat zien te dichten met het eerder ingaan van het pensioen. Daar verlies je flink wat mee iedere maand. Ik ben hier niet blij mee.

Marc Heemskerk
Dank voor uw reactie. De reserve van € 100.000 wordt u overigens niet ontnomen, u hebt deze alleen niet zelf tot uw beschikking. Het pensioenfonds heeft een reservering voor u gemaakt, die uw eigen inleg vele malen overstijgt en waaruit u pensioen krijgt uitgekeerd zolang u leeft (en mogelijk hierna nog uw nabestaande).

Herman de Bruin
Marc, duidelijk verhaal en ook voor een leek te begrijpen. De overheid maakt de regels en het POB dient dit na te leven.

Marc Heemskerk
Bedankt voor uw reactie!

Henk Middelveld  
Tja, ik snap het hele verhaal. De crux zijn de wettelijk vastgestelde renteregels. En toch... als ik over 2 jaar het loodje leg, heb ik niet kunnen profiteren van de meer dan uitstekende resultaten. Ik leef nu en wil er nu van profiteren. Dus, pensioenfonds, aan het lobbyen voor een rekenrente van 5 procent!

Marc Heemskerk
Dank voor uw reactie. Inderdaad krijgen mensen die vroeg overlijden zelf minder dan ze hebben ingelegd en mensen die laat overlijden (veel) meer. Ik troost mijzelf altijd met de gedachte dat het bestedingspatroon van overledenen niet groot meer is en dat de levenden het meer nodig hebben. Ik wens u een lang leven toe.

Henk Middelveld
En Marc, wat doen jullie aan de lobby? Ik heb geleerd dat regels en afspraken allemaal tijdelijk zijn, dus ook de wettelijke regels kunnen veranderd worden. Ik ben van mening dat de pensioenfondsen die er goed voorstaan op de bres moeten voor ons. Dus....?

Marc Heemskerk
We doen ons best, de politiek is moeilijk voorspelbaar.

H.E. van Es-Sotthewes
Hartelijk dank voor de duidelijke uitleg. Ben blij deelnemer te zijn van uw pensioenfonds. Ik kom niets tekort. Nog veel meer deugd doet het mij dat ook de toekomstige pensioenen van de nu jonge werknemers veiliggesteld kunnen worden. In ieder geval wordt daar volgens mij terdege aan gewerkt.

Marc Heemskerk
Hartelijk dank voor uw positieve reactie!

Klaske Snoek-Feenstra 
Jullie doen het uitstekend. Waarom het pensioen dan niet mag worden verhoogd, begrijp ik niet. Het gaat dus om de rente als basis om wat (?) te berekenen? Verder is het zo dat wij, de ouderen, altijd moeten inleveren. Immers, een deel (welk deel?) van de AOW wordt van het pensioen afgehaald (wij subsidiëren indirect het pensioenfonds). Veel inkomens gaan achteruit. De niet te verzekeren zorgkosten. De BTW die weer wordt verhoogd. Dus, waarom niet wat meer pensioen als het in de pot zit?

Marc Heemskerk
Het spijt mij dat mijn uitleg niet helder genoeg voor u is. Ons pensioenstelsel is inderdaad erg complex.

Thea Giesen-te Braake
Helder verhaal. Ga dus voort op de ingeslagen weg, en laat u vooral niet opjutten door die 55Plus-stemmers en andere korte-termijndenkers.

Marc Heemskerk
Hartelijk bedankt voor deze reactie!